2021.05.05 - Οι προτάσεις της Σ.Α.Σ. για το νέο μισθολόγιο της Α.Α.Δ.Ε.

05 Μαρτίου 2021

Οι προτάσεις της Σ.Α.Σ. για το νέο μισθολόγιο της Α.Α.Δ.Ε.

Στην πραγματικότητα, το νέο μισθολόγιο δεν αιφνιδίασε κανένα. Εξαρχής, φαινόταν ότι η κυβέρνηση σχεδίαζε το νέο μισθολόγιο μαζί με τον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.. Στα πρακτικά των Γ.Σ. και της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας τα τελευταία τρία (3) χρόνια είναι καταγεγραμμένο ότι όλες οι παρατάξεις επεσήμαιναν τις υπερεξουσίες του Διοικητή, την αναξιόπιστη στάση του, τα προβλήματα της αξιολόγησης, της αδιαφάνειας, της ατομικής στοχοθεσίας, των διοικητικών αστοχιών, της μισθολογικής αδικίας των νέων συναδέλφων, του προληπτικού ελέγχου κ.λπ.. Εντούτοις, οι προτάσεις της Σ.Α.Σ. για τη συγκρότηση ομάδων εργασίας, που θα αναλάμβαναν συγκεκριμένο έργο και για ανάληψη δράσεων ώστε συντεταγμένα να ασκηθεί πίεση μέσω του συντονισμού των δυνάμεων, της ενεργοποίησης των συναδέλφων και της δημοσιοποίησης των θεμάτων που ενδιαφέρουν τον κλάδο και την κοινωνία έπεσαν όλες στο κενό. Κάπως έτσι, τα τελευταία χρόνια περνάνε όλες οι μεταρρυθμίσεις από πλευράς Διοίκησης χωρίς να συναντήσουν ουσιαστική αντίδραση.

Ποια είναι η στάση της Σ.Α.Σ.;

Καταρχάς, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις μία ουσιαστική διεκδίκηση του κλάδου που θα αποτελεί κοινό τόπο των παρατάξεων και θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των υπηρεσιών μας και των εργαζομένων σε αυτές. Στους ισχυρισμούς του Διοικητή ότι αρκούμαστε σε στείρα κριτική και άρνηση των πάντων θα πρέπει να απαντήσουμε με συγκεκριμένη αντιπρόταση αναφορικά όχι μόνο με το μισθολόγιο αλλά και με την αξιολόγηση και με το μελλοντικό πλάνο λειτουργίας των υπηρεσιών μας. Η Σ.Α.Σ. παραμένει σταθερή και αταλάντευτη στη θέση της ενάντια στην βάση αυτού του νομοθετήματος και σε κάθε μορφή εκβιασμού και θα στηρίξουμε οποιαδήποτε συνολική προσπάθεια υπέρ της αποχής από την αξιολόγηση, ώστε ιδεατά ο νόμος αυτός να ακυρωθεί στην πράξη και να δημιουργηθεί ένα αξιοκρατικό ισοδύναμο, που να αφορά όλους τους συναδέλφους στο Υπ. Οικονομικών και την Α.Α.Δ.Ε..

Επειδή όμως τα μέλη της ΣΑΣ δεν ζούμε σε συνδικαλιστικά συννεφάκια και αφουγκραζόμαστε την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, αντιλαμβανόμαστε ότι το νέο μισθολόγιο είναι μία πραγματικότητα και, πέρα από τα όποια θετικά ή αρνητικά του, έχει κυρίως, αστάθμητους παράγοντες που δεν εξασφαλίζουν ισότητα και διαφάνεια αλλά δημιουργούν στρεβλώσεις στις ήδη προβληματικές υπηρεσίες μας. Για αυτό το λόγο, θα πρέπει να ενεργήσουμε με γνώμονα την προστασία των συναδέλφων από τις αδικίες που δημιουργεί το ψηφισθέν νομοσχέδιο και να θέσουμε όρια και περιορισμούς στις εξουσίες του Διοικητή, απαιτώντας να τροποποιηθούν ή να ακυρωθούν τα προβληματικά σημεία του νόμου.

Αυτό επισημάναμε στο τελευταίο Γ.Σ. όπου η Σ.Α.Σ. πρότεινε πάλι να βγει η Ομοσπονδία από αυτή την μικροκομματική εσωστρέφεια και να κάνει προτάσεις και επισημάνσεις με τεκμηριωμένο τρόπο επί του σχεδίου νόμου, αλλά εις μάτην.

Ακόμα και αυτή την ύστατη στιγμή, οι δυνατότητες αντίδρασης είναι μεγάλες εάν αναλογιστεί κανείς ότι ο Διοικητής αδυνατεί να διαχειριστεί θέματα όπως: α) η έλλειψη εμπιστοσύνης των υπαλλήλων στο πρόσωπό του, β) η καταγεγραμμένη σε ποσοστό 90% αποχή από την αξιολόγηση, γ) η αδυναμία να εφαρμόσει την κανονιστική για την αξιολόγηση, δ) η αναβολή καθορισμού ατομικών στόχων λόγω διαχειριστικής αδυναμίας. Επιπλέον, δυσκολεύεται να διαχειριστεί τις μετακινήσεις μεταξύ περιγραμμάτων ενώ έχει υποπέσει σε μεγάλες διοικητικές αστοχίες που τον εκθέτουν στην κοινωνία.

            Υπό την προϋπόθεση ότι κανένας υπάλληλος δεν θα υποστεί μείωση στις πραγματικές αποδοχές του (και δεν θα ισχύσουν τα παραδείγματα μειώσεων που ανέφερε ο Πρόεδρος των Τελωνειακών στη Βουλή) για το νέο μισθολόγιο προτείνουμε τα εξής:

1. Να εκδοθεί ερμηνευτική εγκύκλιος που να ξεκαθαρίζει ότι το τρέχον πληρωτέο ποσό για κάθε συνάδελφο δεν μειώνεται.
2. Να αποσυρθεί ο εκβιασμός της συμμετοχής στην διαδικασία της αξιολόγησης διότι είναι αντισυνταγματικός (σύμφωνα και με πρόσφατη νομολογία) και δεν μπορεί να ισχύσει. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να αποκοπεί η σύνδεση του μισθού και της κατοχής θέσης ευθύνης με την αξιολόγηση του 2020 έως ότου καταλήξουμε σε ένα ενιαίο πλαίσιο αρχών και κανόνων. Εξάλλου, οι περισσότεροι συνάδελφοι επιθυμούν να αξιολογηθούν αρκεί να υπάρχουν διασφαλίσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας.
3. Να αντιμετωπιστεί άμεσα η προβληματική μισθολογική μεταχείριση των νέων συναδέλφων θεσμοθετώντας ότι θα ξεκινούν από την ίδια μισθολογική βάση. Την ίδια αντιμετώπιση πρέπει να έχουν και οι νέοι συνάδελφοι στο Υπ. Οικονομικών.
4. Να νομοθετηθεί η σχέση του ΒΘΕ με το περίγραμμα θέσης, ώστε οι αμοιβές να είναι ξεκάθαρες και να περιορίζεται η όποια αυθαιρεσία από την εκάστοτε Διοίκηση.
5. Κάθε αλλαγή περιγράμματος θέσης να αιτιολογείται αυστηρά από τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης και ο υπάλληλος να έχει το δικαίωμα ένστασης.
6. Να καθοριστεί ο τρόπος μετακίνησης μεταξύ περιγραμμάτων διαφορετικού βαθμού αμοιβής.
7. Να μην διαχωριστούν μισθολογικά οι υπάλληλοι της γραμματείας από τους υπαλλήλους των υπόλοιπων τμημάτων διότι αφενός έχουν τοποθετηθεί σε αυτές νέοι συνάδελφοι με αυξημένα προσόντα αφετέρου αποτελούν θέσεις που απαιτούν ιδιαίτερες ικανότητες διαχείρισης και γνώση τεχνολογιών.
8.    Να μην εφαρμοστούν ως έχουν τα άρθρα 6 (προωθημένη μισθολογική εξέλιξη) και 15 (βραβείο επίτευξης στόχων) διότι δεν διασφαλίζουν ούτε έναν ελάχιστο βαθμό αξιοκρατίας, υπονομεύουν το ομαδικό πνεύμα και μειώνουν εν τέλει την απόδοση των υπηρεσιών μας. Θα μπορούσε να υπάρξει επιβράβευση, μόνο, εφόσον αυτή προκύπτει από κοινά αποδεκτές διαδικασίες και όχι από την εισήγηση μίας επιτροπής (που ορίζει κριτήρια βράβευσης κατά το δοκούν) ή την ανάθεση υποθέσεων από έναν και μόνο αξιολογητή. Ενδεικτικά, υπάλληλοι επιβραβεύουν την προσφορά άλλου υπαλλήλου που έχει υλοποιήσει βοηθητικό πρόγραμμα εκκαθαρίσεων φορολογίας εισοδήματος. Ειδικά για το άρθρο 15 θα μπορούσε να εφαρμοστεί, σε επίπεδο υπηρεσίας, για κλάδους υψηλής φοροδιαφυγής, υπεράκτια εισοδήματα, λαθρεμπόριο λαδιού κ.λπ. (στα πρότυπα της Ε.2048/2021).
9. Να υπολογιστεί η διετία 01/01/2016 έως 31/12/2017 στην αρχική κατάταξη των υπαλλήλων στα μισθολογικά κλιμάκια του ειδικού μισθολογίου κατά την πρόβλεψη της πρώτης παραγράφου του άρθρου 20 του ίδιου νόμου που ορίζει ότι ο νόμος αυτός, ως ειδικότερος, κατισχύει του ν.4354/2015 (Ενιαίο Μισθολόγιο) και αυτή η διετία δεν υπολογίζεται σήμερα. Η αναγνώριση των συνολικών ετών προϋπηρεσίας συνεπάγεται ένα επιπλέον μισθολογικό κλιμάκιο για όλους τους υπαλλήλους.
10. Να αυξηθούν οι ώρες υπερωριακής εργασίας για τους προληπτικούς ελέγχους και να θεσμοθετηθεί αξιοπρεπής υπερωριακή αμοιβή με αναλογική προσαύξηση επί της ειδικής αμοιβής, αλλιώς οι καταβαλλόμενες αποδοχές συνεχίζουν να λειτουργούν ως αντικίνητρο.
11. Να καταργηθεί η διάταξη που προστέθηκε για τους αποσπασμένους υπαλλήλους στα πολιτικά γραφεία, διότι έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πρόθεση του νομοσχεδίου που είναι να χορηγηθούν κίνητρα σε θέσεις αυξημένης ευθύνης, ενώ προσβάλει και το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Όπως και οι άλλες διατάξεις ως προς τον αριθμό των υπερωριών και τις αμοιβές μη μόνιμων εκπαιδευτών στην ΦΟ.Τ.Α..
12. Να γίνει αντιληπτό ότι δεν είναι μόνο οικονομικοί οι λόγοι που ικανοί υπάλληλοι δεν επιδιώκουν την κατοχή θέσεις ευθύνης ή παραιτούνται από τον έλεγχο. Δεν πρέπει να αγνοηθούν τα σοβαρά προβλήματα αδιαφάνειας, εργασιακού εκφοβισμού (mobbing), ανωνύμων καταγγελιών χωρίς στοιχεία κ.λπ.. Τα περιστατικά αυτά πρέπει να διερευνηθούν και να αναληφθούν άμεσα δράσεις.

Το νέο μισθολόγιο δεν μπορεί, όμως, να εξεταστεί ξέχωρα από την αξιολόγηση των υπηρεσιών και των υπαλλήλων. Εξάλλου, το μεγάλο αγκάθι του νέου μισθολογίου ήταν, από την πρώτη στιγμή, η διαδικασία της αξιολόγησης που συνδέει την ατομική στοχοθεσία με το μισθολόγιο. Για την αξιολόγηση, η Σ.Α.Σ. έχει βγάλει ανακοινώσεις στις οποίες εντοπίζει τα προβλήματα αλλά και εισηγείται προτάσεις προς συζήτηση. Δεκάδες φορές ζητήθηκε από την Ομοσπονδία να αναδείξει ένα πλαίσιο κανόνων αξιοκρατίας, διαφάνειας, στοχοθεσίας συναντώντας, όμως, πάντα τη δογματική άρνηση.

Στην συνέχεια σας παρουσιάζουμε ένα σχέδιο ως βάση για αντιπρόταση, το οποίο οι ίδιοι οι συνάδελφοι που θα συμμετάσχουν στην αξιολόγηση για οικονομικούς (κυρίως) λόγους αλλά δεν συμφωνούν με το ισχύον σύστημα αξιολόγησης μπορούν να στηρίξουν ασκώντας το δικαίωμα που τους χορηγείται με το άρθρο 7 της κανονιστικής για την αξιολόγηση γράφοντας στα σχόλια ότι: “Διαφωνώ με αυτή την αξιολόγηση, συμμετέχω υποχρεωτικά παρά τη θέλησή μου, ΑΛΛΑ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΡΑΚΑΤΩ και δικαιούμαι νόμιμα να την προτείνω καθώς σύμφωνα με το άρθρο 7 της κανονιστικής θεωρούμαι σύμβουλος διοίκησης”. (βλ. Παράρτημα). Το σχέδιο της αντιπρότασης είναι ενδεικτικό και οι συνάδελφοι μπορούν να διαλέξουν ότι (και εάν) τους εκφράζει και να συμπληρώσουν ό,τι άλλο επιθυμούν.

Εκ των ανωτέρω, γίνεται αντιληπτό ότι τα προβλήματα των υπηρεσιών μας είναι ιδιαίτερα σύνθετα και δεν μπορούν να αναδειχθούν με μία και μόνο ανακοίνωση. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν όπως η ομαδική φύση της εργασίας μας, ο δημόσιος χαρακτήρας των υπηρεσιών μας, η ανάληψη καθηκόντων που συνδέονται με πολλά περιγράμματα, η αλληλεπίδραση των τμημάτων κ.α.. Για το λόγο αυτό επιφυλασσόμαστε για επιμέρους προτάσεις.

Εν κατακλείδι, στην Α.Α.Δ.Ε. και στο Υπουργείο Οικονομικών δεν έχουν αναδειχτεί οι πραγματικές ικανότητες των υπαλλήλων εξαιτίας της έλλειψης υποδομών, των παλινωδιών και των αστοχιών της Διοίκησης, της ερμηνευτικής ασάφειας των εγκυκλίων, της απασχόλησης των υπαλλήλων σε μη αποδοτικές εργασίες (ΜΥΦ, συμψηφισμοί οφειλών, εκπρόθεσμες δηλώσεις εισοδήματος, Α1137/2020 κ.α.).

Πόσα περισσότερα θα ήταν τα οφέλη για τη Διοίκηση εάν οι χιλιάδες εργατοώρες που έχουν δαπανηθεί για την αξιολόγηση διαθέτονταν για την αποδοτική λειτουργία των υπηρεσιών, για την ομαδοποίηση των εγκυκλίων και των νομολογιακών αποφάσεων, για την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας καθώς όλα αυτά αποτελούν προϋπόθεση για μία αποτελεσματική αξιολόγηση.

Γι’ αυτό, θα πρέπει να επισημανθεί ότι όσο η αξιολόγηση δεν εφαρμόζεται αμφίδρομα (και προς τα πάνω) το braindrain θα συνεχιστεί ανεξαρτήτως μισθολογίου.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αρχικά, πριν την εφαρμογή της αξιολόγησης θα πρέπει να αξιολογηθούν οι αξιολογητές και να κριθούν εάν είναι ικανοί. Η εμπειρία δείχνει ότι οι περισσότεροι δεν εφαρμόζουν (τυπικά και ουσιαστικά) τα όσα εμπεριέχονται στην κανονιστική της αξιολόγησης, ενώ καταστρατηγούν και γενικότερες οδηγίες όπως είναι η προτεραιοποίηση (ανάθεση επιπλέον εργασιών εις βάρος των χρεωμένων υποθέσεων), διαφορετικές οδηγίες εφαρμογής νομοθετικών διατάξεων ανά ελεγκτή κ.λπ.. Ειδικότερα, δεν εφαρμόζονται τα άρθρα 4 έως 8 της κανονιστικής για την αξιολόγηση, σύμφωνα με τα οποία οι ολομέλειες των τμημάτων θα έπρεπε να τηρούν πρακτικά ως προς την ανάθεση στόχων, χρήση συμβουλευτικών εντύπων, καταγραφή απόψεων υπαλλήλων κ.λπ.. Επιπλέον, να θεσμοθετηθεί συγκεκριμένη διάφανη διαδικασία κρίσης προϊσταμένων π.χ. μέσω ή με την επίβλεψη του ΑΣΕΠ. Τέλος, θα πρέπει να διερευνηθούν όσες περιπτώσεις mobbing έχουν γνωστοποιηθεί για να αποκλειστούν οι ακατάλληλοι αξιολογητές.

Έχει παρατηρηθεί, δε, διαχρονικά στο Δημόσιο η παραβίαση από τους προϊσταμένους διατάξεων της δημοσιοϋπαλληλικής νομοθεσίας στο όνομα των «υπηρεσιακών αναγκών» χωρίς να υπάρχει αξιόπιστος μηχανισμός θεραπείας.

Ως προς το ισχύον σύστημα αξιολόγησης προτείνουμε ενδεικτικά κατ’ άρθρο τις παρακάτω αλλαγές:

Άρθρο 2

Να προστεθεί στο άρθρο αυτό ότι: “Η στοχοθεσία τουλάχιστον για το 50% επί του συνόλου των στόχων σε επίπεδο μονάδων να αξιολογείται από δείκτες που θα προσμετρούν τον βαθμό φορολογικής συμμόρφωσης και την πάταξη της υπεράκτιας και μεγάλης φοροδιαφυγής (οι οποίοι θα καταγράφονται ονομαστικά στην έναρξη της στοχοθεσίας). Η διαφάνεια και η εξυπηρέτηση του πολίτη δύναται να αποτελέσει μέρος της στοχοθεσίας. Η στοχοθεσία με ποιοτικούς δείκτες δύναται να αποτελεί προϊόν έρευνας με συμμετοχή πανεπιστημιακού ιδρύματος”.

Άρθρο 4

Να προστεθεί στο άρθρο αυτό: “Εάν η στοχοθεσία S.M.A.R.T. (Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Time bound) δεν εφαρμόζεται τουλάχιστον στο 70% των ποσοτικών στόχων ως αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ υπαλλήλων και προϊσταμένων, η ποσοτική αξιολόγηση στοχοθεσία δεν θα παράγει αποτέλεσμα.”

Άρθρο 6

Να προστεθεί στο άρθρο αυτό: “Ο επιμερισμός κατανομής των στόχων μεταξύ ίδιων περιγραμμάτων πραγματοποιείται με τυχαία και διάφανη διανομή αφού γίνει μοριοδότηση βαρύτητας, εκτός και αν συντρέχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος ο οποίος καταγράφεται στα πρακτικά της Ολομέλειας του άρθρου 7 και είναι αποδεκτός από την πλειοψηφία τουλάχιστον 90% των υπαλλήλων του κάθε τμήματος. Προφορική ανάθεση στόχων, ή προφορική εντολή αλλαγή προτεραιότητας στόχων δεν έχει ισχύ και αποτελεί καταστρατήγηση του νόμου”.

Άρθρο 7

Να προστεθεί στο άρθρο αυτό: “Τα συμβουλευτικά όργανα της διοίκησης θα αναρτούν προτάσεις σε ξεχωριστό χώρο στο εσωτερικό δίκτυο (intranet) των πληροφοριακών συστημάτων με δυνατότητα διαβούλευσης, για τις οποίες θα υπάρχει θετική ή αρνητική γνωμάτευση και αιτιολογικό από τη Διοίκηση”. Επιπλέον, να προστεθεί “Τα πρακτικά είναι προσβάσιμα από όλα τα μέλη του κάθε τμήματος”.

Άρθρο 14

Να αντικατασταθεί η φράση “δεν προσμετράται στη συνολική αξιολόγηση του αξιολογουμένου” με την φράση “Η αξιολόγηση αυτή προσμετράται κατά 30% στη συνολική αξιολόγηση του αξιολογουμένου”.

Άρθρο 16

Να προσαρμοστούν τα ποσοστά με δεδομένο ότι η κυκλική αξιολόγηση από κάτω προς τα πάνω και η οριζόντια θα επηρεάζουν τουλάχιστον 30% της συνολικής αξιολόγησης.

Άρθρο 18

Η κλίμακα των αποδόσεων να αποτελέσει μία δοκιμαστική περίοδο δύο (2) ετών μέχρι το 2022 χωρίς καμμία επίπτωση σε σχέση με μισθολόγιο και παράλληλα τα συμβουλευτικά όργανα του άρθρου 7 να διαμορφώσουν διεργασίες ως προς την αναδιατύπωση του άρθρου. Και να αποτυπωθεί αυτό και στο άρθρο 26.

Άρθρο 20

Να ισχύσει η αναβολή δύο (2) ετών όπως και στο άρθρο 18.

Για την αποφυγή υποκειμενικών κρίσεων η βαθμολογία απονομής εξαιρετικά υψηλών ή χαμηλών επιδόσεων θα λογίζεται μόνο με αντικειμενικές διαδικασίες που δεν εξαρτώνται από την κρίση ενός αξιολογητή. Να γίνει αντικείμενο διαβούλευσης των συμβουλευτικών οργάνων του άρθρου 7.

Για όλα τα άρθρα (ιδίως για τα άρθρα 4 έως 8)

Σε κάθε περίπτωση που δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες να υπάρχει δικαίωμα ένστασης. Λ.χ. αν δεν τηρούνται τα πρακτικά Ολομέλειας κ.λπ..